ปอ. ม.142

มาตรา 142 ผู้ใดทำให้เสียหาย ทำลาย ซ่อนเร้น เอาไปเสีย หรือทำให้สูญหายหรือไร้ประโยชน์ ซึ่ง “ทรัพย์สินหรือเอกสาร” ใด ๆ อันเจ้าพนักงานได้ยึด รักษาไว้ หรือสั่งให้ส่ง เพื่อเป็นพยานหลักฐาน หรือเพื่อบังคับการให้เป็นไปตามกฎหมาย ไม่ว่าเจ้าพนักงานจะรักษาทรัพย์หรือเอกสารนั้นไว้เอง หรือสั่งให้ผู้นั้นหรือผู้อื่น ส่งหรือรักษาไว้ก็ตาม ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินสามปี หรือปรับไม่เกินหกพันบาท หรือทั้งจำทั้งปรy[

องค์ประกอบภายนอก

1. ทำให้เสียหาย ทำลาย ซ่อนเร้น เอาไปเสีย หรือทำให้สูญหายหรือไร้ประโยชน์

2.  ทรัพย์สินหรือเอกสาร ใด ๆ

3. อันเจ้าพนักงานได้ยึด รักษาไว้ หรือสั่งให้ส่ง เพื่อเป็นพยานหลักฐาน หรือเพื่อบังคับการให้เป็นไปตามกฎหมาย ไม่ว่าเจ้าพนักงานจะรักษาทรัพย์หรือเอกสารนั้นไว้เอง หรือสั่งให้ผู้นั้นหรือผู้อื่น ส่งหรือรักษาไว้

องค์ประกอบภายใน

 -เจตนา

แนวคำพิพากษาศาลฎีกา ตาม ปอ. ม.142

คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1528/2503

อัยการจังหวัดตรัง      โจทก์ นายเจต เครือเตียว ที่ 1 นายเพียร ทองเสน่ห์ ที่ 2      จำเลย

          โจทก์ฟ้องว่าเจ้าพนักงานไปทำการจับกุมจำเลยทั้งสองได้พร้อมด้วยช้างพัง 1 เชือกเป็นของกลางในข้อหาสมคบกันมีช้างไว้ในครอบครองโดยไม่ได้จดทะเบียนและฐานรับของโจร ในระหว่างควบคุมจำเลยและนำช้างที่ถูกเจ้าพนักงานยึดไว้เพื่อส่งพนักงานสอบสวน จำเลยได้บังอาจสมคบกันลักเอาช้างนั้นไป ขอให้ลงโทษตามกฎหมายลักษณะอาญา มาตรา 290, 293, 294, 296

          จำเลยทั้งสองให้การปฏิเสธ

          ศาลชั้นต้นฟังว่า จำเลยทั้งสองได้เจตนาทุจริตสมคบกันเอาช้างของกลางไปเสียจากเจ้าพนักงานจริงดังฟ้องแต่จะลงโทษจำเลยฐานลักทรัพย์ที่ถูกยึดตามกฎหมายลักษณะอาญา มาตรา 290 ไม่ได้ เพราะถูกยกเลิกไปแล้ว จึงพิพากษายกฟ้องในข้อหาฐานลักทรัพย์

          โจทก์อุทธรณ์

          ศาลอุทธรณ์พิพากษาแก้ ให้ลงโทษจำเลยตามมาตรา 142 แห่งประมวลกฎหมายอาญา จำคุกฐานลักทรัพย์ที่ยึดมีกำหนด 1 ปี

          จำเลยทั้งสองฎีกา

          ศาลฎีกาเห็นว่า ความผิดฐานลักทรัพย์ที่ถูกยึดหรืออายัดไปนั้น เดิมมีบัญญัติไว้ตามกฎหมายลักษณะอาญา มาตรา 290 แต่หาได้มีบัญญัติไว้ในหมวด 1 ลักษณะ 12 แห่งประมวลกฎหมายอาญาในความผิดฐานลักทรัพย์และวิ่งราวทรัพย์ไม่คงมีบัญญัติไว้ในมาตรา 142 ซึ่งอยู่ในหมวด 1 ลักษณะ 2 อันเป็นความผิดต่อเจ้าพนักงาน ปัญหาจึงมีว่าตามฟ้องของโจทก์นั้น จะลงโทษจำเลยตามมาตรา 142 ประมวลกฎหมายอาญาได้หรือไม่

          ศาลฎีกาได้วินิจฉัยโดยที่ประชุมใหญ่แล้ว เห็นว่าในข้อหาว่าจำเลยเอาช้างรายนี้ไปเสียจากผู้เสียหายนั้น โจทก์บรรยายฟ้องว่าจำเลยทั้งสองลักทรัพย์ที่เจ้าพนักงานยึดมาเพื่อนำส่งพนักงานสอบสวนดำเนินคดีและเพื่อโฆษณาหาเจ้าของตามกฎหมาย ฟ้องของโจทก์จึงไม่ใช่เป็นการกล่าวอ้างถึงความผิดฐานลักทรัพย์แต่อย่างเดียว แต่โจทก์ได้บรรยายข้อความไว้ด้วยว่า จำเลยได้เอาไปเสียซึ่งทรัพย์เจ้าพนักงานได้ยึดรักษาไว้อันเป็นความผิดตามมาตรา 142 ประมวลกฎหมายอาญานั่นเอง ความผิดฐานลักทรัพย์ที่ถูกยึดหรืออายัดไปตามมาตรา 290 แห่งกฎหมายลักษณะอาญานั้น หาได้ถูกประมวลกฎหมายอาญายกเลิกไปโดยสิ้นเชิงไม่ แม้ความผิดฐานลักทรัพย์ที่เจ้าพนักงานยึดหรืออายัดจะไม่มีบัญญัติไว้ในประมวลกฎหมายอาญา แต่การเอาทรัพย์ที่เจ้าพนักงานยึดรักษาไว้ไปเสียโดยทุจริต ยังเป็นความผิดตามมาตรา 142 ประมวลกฎหมายอาญาอยู่ เมื่อการกระทำของจำเลยตามที่โจทก์กล่าวในฟ้องเป็นความผิดตามมาตรา 142 ประมวลกฎหมายอาญาแล้ว จำเลยก็ย่อมมีความผิดและถูกลงโทษตามมาตรา142 นี้ได้ ศาลอุทธรณ์พิพากษาชอบแล้ว

          พิพากษายืน