การต่อสู้เรื่องอายุความ เป็นการต่อสู้ในปัญหาข้อกฎหมายครับ  หมายความ ข้อเท็จจริงเป็นอันยุติ กันแล้ว โดยทั่วไป ในการพิจารณาคดีบัตรเครดิต ว่า คดีจะขาดอายุความ หรือไม่ ศาลก็จะดูจาก ใบบันทึกรายการ ว่า มีการใช้บัตรเครดิตครั้งสุดท้ายเมื่อไหร่ และมีการชำระหนี้ครั้งสุดท้าย เมื่อไหร่  และนับจากวันฟ้อง พ้นกำหนด สองปี แล้วหรือยัง

ซึ่ง เท่าที่เห็นมา ศาลก็จะให้คู่ความ ทั้งสองฝ่าย รับข้อเท็จจริงกันว่า มีการใช้บัตร และชำระหนี้ ตาม ใบบันทึกรายการ ที่โจทก์ทำส่ง เพื่อให้ข้อเท็จจริง เป็นอันยุติ จะได้ไม่มีข้อโต้แย้งกันอีก เสร็จแล้วศาลก็จะวินิจฉัยเฉพาะส่วนของข้อกฎหมาย ครับว่า คดีขาดอายุความแล้ว หรือยัง

พอดีมีฎีกา ที่ประชุมใหญ่อยู่อันหนึ่ง เห็นว่าน่าสนใจ เพราะเป็นการชำระหนี้ ภายหลังจากขาดอายุความไปแล้ว  ซึ่งโดยทั่วไปโจทก์มักจะอ้างว่า ทำให้อายุความสะดุดหยุดลง  แต่ที่ประชุมใหญ่ศาลฎีกา มีความเห็นว่า เป็นการชำระหนี้หลังจาก ขาดอายุความไปแล้ว ไม่ทำให้อายุความสะดุดหยุดลง 

7354/2546 (ประชุมใหญ่)

โจทก์ ธนาคารกรุงไทย จำกัด (มหาชน)

จำเลย นายาชาญวุฒิหรือสราวุธ อชะเมตรา

แพ่ง อายุความ สละประโยชน์แห่งอายุความ การชำระหนี้ตามสิทธิเรียกร้องที่ขาด

อายุความ กำหนดอายุความ (มาตรา 193/14 (1), 193/24, 193/28, 193/34 (7))

โจทก์ฟ้องและแก้ไขคำฟ้องว่า จำเลยทำสัญญาเป็นสมาชิกบัตรเครดิตกรุงไทย

ได้รับอนุมัติวงเงินใช้บัตรเครดิต 20,000 บาท ต่อมาจำเลยได้เปิดบัญชีเงินฝาก

กระแสรายวัน และทำสัญญา***้เบิกเงินเกินบัญชีเฉพาะสินเชื่อธนวัฏบัตรเครดิต โจทก์

ได้อนุมัติวงเงินเบิกเกินบัญชีให้จำเลย 20,000 บาท ตามคำขอ จำเลยใช้บัญชีกระแส

รายวันดังกล่าวเป็นบัญชีเดินสะพัดสำหรับชำระหนี้หรือหักทอนบัญชีระหว่างโจทก์

และจำเลยในการใช้บัตรเครดิตและหรือเบิกเงินเกินบัญชี จำเลยใช้บัตรเครดิตชำระ

ค่าสินค้าและบริการตลอดจนเบิกถอนเงินเกินบัญชีจากโจทก์หลายครั้ง ถึงวันที่ 30

ธันวาคม 2542 จำเลยเป็นหนี้โจทก์จำนวน 38,511.77 บาท โจทก์ทวงถามให้

จำเลยชำระหนี้แต่จำเลยเพิกเฉย ขอให้บังคับจำเลยชำระหนี้จำนวน 5,292.63 บาท

พร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละ 17.75 ต่อปี ของต้นเงิน 4,306.09 บาท และหนี้จำนวน

37,808.90 บาท พร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละ 14.5 ต่อปี ของต้นเงิน 19,934.49

บาท นับถัดจากวันฟ้องจนกว่าจะชำระเสร็จแก่โจทก์

จำเลยให้การว่า ฟ้องโจทก์ขาดอายุความ 2 ปี กล่าวคือ หนี้ตามบัตรเครดิต

กรุงไทย จำนวน 4,790.69 บาท จำเลยเป็นหนี้อยู่ก่อนวันที่ 16 ตุลาคม 2540

และหนี้สินเชื่อตามบัตรเครดิตธนวัฏ จำนวน 19,934.49 บาท จำเลยเป็นหนี้อยู่

ก่อนวันที่ 31 สิงหาคม 2538 โจทก์อนุมัติให้จำเลยใช้บัตรเครดิตชำระค่าสินค้า

โจทก์ชำระค่าสินค้าแทนจำเลยแล้วเรียกเก็บจากจำเลย โจทก์จึงเป็นผู้ประกอบธุรกิจ

รับทำการงานต่างๆ เรียกเอาเงินที่ได้ออกทดรองไปมีอายุความ 2 ปี เมื่อโจทก์ฟ้อง

คดีนี้เกิน 2 ปี คดีโจทก์ขาดอายุความ แม้ในวันที่ 30 ธันวาคม 2542 จำเลยชำระ

เงินแก่โจทก์จำนวน 500 บาท ก็เป็นการชำระหนี้ที่ขาดอายุความแล้ว ขอให้ยกฟ้อง

ศาลชั้นต้นวินิจฉัยว่าจำเลยสละเสียซึ่งประโยชน์แห่งอายุความแล้ว พิพากษา

ให้จำเลยชำระเงินจำนวน 43,101.53 บาท พร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละ 15 ต่อปี

นับถัดจากวันฟ้องจนกว่าจะชำระเสร็จแก่โจทก์ กับให้ใช้ค่าฤชาธรรมเนียมแทนโจทก์

โดยกำหนดค่าทนายความ 1,500 บาท

จำเลยอุทธรณ์เฉพาะปัญหาข้อกฎหมายโดยตรงต่อศาลฎีกา โดยได้รับ

อนุญาตจากศาลชั้นต้นตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 223 ทวิ

ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า "คดีมีปัญหาวินิจฉัยมาสู่ศาลฎีกาเฉพาะในข้อกฎหมาย

ตามอุทธรณ์ของจำเลยว่า ฟ้องโจทก์ขาดอายุความหรือไม่ โดยจำเลยอุทธรณ์ว่า การ

ที่จำเลยชำระหนี้ให้แก่โจทก์ภายหลังจากหนี้ขาดอายุความแล้วทำให้จำเลยไม่สามารถ

เรียกเงินจำนวนดังกล่าวคืนจากโจทก์เท่านั้น หาทำให้อายุความที่ขาดไปแล้วสะดุด

หยุดลงและเริ่มนับอายุความขึ้นใหม่ ทั้งมิใช่กรณีที่จำเลยสละเสียซึ่งประโยชน์แห่งอายุ

ความตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 193/24 ในการวินิจฉัยปัญหา

ข้อกฎหมายดังกล่าวศาลฎีกาจำต้องถือตามข้อเท็จจริงที่ศาลชั้นต้นวินิจฉัยจากพยาน

หลักฐานในสำนวนตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 238

ประกอบมาตรา 247 ศาลชั้นต้นฟังข้อเท็จจริงว่า จำเลยทำสัญญาเป็นสมาชิกบัตร

เครดิตของโจทก์โดยจำเลยสามารถนำบัตรเครดิตไปใช้แทนเงินสดในการชำระค่าสินค้า

ค่าบริการต่างๆ ตลอดจนเบิกเงินสดจากตู้เบิกเงินอัตโนมัติ ซึ่งโจทก์มีสิทธิเรียกเก็บ

ค่าธรรมเนียมและค่าใช้จ่ายต่างๆ ทั้งนี้โจทก์จะออกเงินทดรองแทนไปก่อนแล้วจะ

เรียกเก็บจากจำเลยในภายหลัง จำเลยได้นำบัตรเครดิตไปชำระค่าสินค้า ค่าบริการ

รวมทั้งได้เบิกถอนเงินสดหลายครั้ง โจทก์ได้แจ้งยอดรายการใช้จ่ายบัตรเครดิตให้

จำเลยทราบแล้วแต่จำเลยนำเงินเข้าบัญชีชำระหนี้แต่จำนวนน้อยซึ่งไม่เพียงพอชำระหนี้

โจทก์จึงบอกเลิกสัญญาใช้บัตรเครดิตเมื่อเดือนตุลาคม 2540 ต่อมาวันที่ 30 ธันวาคม

2542 จำเลยชำระเงินแก่โจทก์จำนวน 500 บาท เห็นว่า การให้บริการดังกล่าวของ

โจทก์ โจทก์ได้เรียกเก็บค่าบริการและค่าธรรมเนียมด้วย โจทก์จึงเป็นผู้รับทำการงาน

แล้วจึงเรียกเก็บเงินจากจำเลยภายหลัง เป็นการเรียกเอาค่าที่โจทก์ได้ออกเงินทดรองไป

ดังนั้น สิทธิเรียกร้องดังกล่าวจึงมีอายุความ 2 ปี ซึ่งโจทก์ได้บอกเลิกสัญญาใช้บัตร

เครดิตเมื่อเดือนตุลาคม 2540 แต่โจทก์มาฟ้องคดีนี้เมื่อวันที่ 28 มีนาคม 2544

คดีโจทก์จึงขาดอายุความและศาลฎีกาโดยมติที่ประชุมใหญ่เห็นว่า แม้จำเลยจะชำระ

หนี้แก่โจทก์จำนวน 500 บาท ภายหลังจากหนี้ขาดอายุความแล้ว ก็เพียงแต่ทำให้

จำเลยเรียกเงินจำนวน 500 บาท ดังกล่าวคืนไม่ได้ตามประมวลกฎหมายแพ่งและ

พาณิชย์ มาตรา 193/28 วรรคหนึ่ง เท่านั้น ไม่เป็นการรับสภาพหนี้ อันจะทำให้อายุ

ความสะดุดหยุดลงตามมาตรา 193/14 (1) และทั้งมิใช่กรณีที่จำเลยสละเสียซึ่ง

ประโยชน์แห่งอายุความตามมาตรา 193/24 ที่ศาลชั้นต้นพิพากษามานั้น ศาลฎีกา

ไม่เห็นพ้องด้วย อุทธรณ์ของจำเลยฟังขึ้น"

พิพากษากลับให้ยกฟ้อง ค่าฤชาธรรมเนียมในศาลชั้นต้นและชั้นฎีกาให้เป็นพับ

(ชวลิต ตุลยสิงห์ - สายันต์ สุรสมภพ - วีระศักดิ์ รุ่งรัตน์)

พิทักษ์ จุฬารักษ์ - ย่อ

ศิริชัย วัฒนโยธิน - ตรวจ