4595/2543

โจทก์ นายณรงค์ วงศ์วรรณ

จำเลย บริษัทผู้จัดการ จำกัด กับพวก

แพ่ง ละเมิดโดยการกล่าวหรือไขข่าวแพร่หลาย ค่าสินไหม

ทดแทน จัดการเพื่อทำให้ชื่อเสียงกลับคืนมา

(มาตรา 423, 438, 447)

วิธีพิจารณาความอาญา คดีแพ่งเกี่ยวเนื่องกับคดีอาญา

(มาตรา 46)

โจทก์ฟ้องว่า โจทก์เป็นนักการเมืองเคยได้รับเลือกตั้งจาก

ประชาชนจังหวัดแพร่ให้เป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรติดต่อกันมา6 สมัย เคยดำรงตำแหน่งทางการเมืองฝ่ายบริหารและฝ่ายนิติบัญญัติมาแล้วหลายตำแหน่ง เคยได้รับเครื่องราชอิสริยาภรณ์ชั้นสูงหรือมหาปรมาภรณ์ช้างเผือก จำเลยที่ 1 เป็นนิติบุคคลประเภทบริษัทจำกัด มีวัตถุประสงค์ในการออกและจำหน่ายหนังสือพิมพ์ และเป็นเจ้าของหนังสือพิมพ์ผู้จัดการรายวัน อันเป็นหนังสือพิมพ์รายวันพิมพ์จำหน่ายจ่ายแจกให้ประชาชนได้อ่านทั่วราชอาณาจักร มีจำเลยที่ 2 เป็นลูกจ้างของจำเลยที่ 1 ทำหน้าที่บรรณาธิการผู้พิมพ์ผู้โฆษณาหนังสือพิมพ์ผู้จัดการรายวัน เมื่อวันที่ 27 มีนาคม 2535จำเลยทั้งสองได้ตีพิมพ์ข้อความเป็นหัวข้อข่าวในหน้า 1 ของหนังสือพิมพ์ผู้จัดการรายวันว่า เหตุเกิดเพราะโกใหญ่... มีรายละเอียดต่อหน้า 15 ตอนหนึ่งว่า นายณรงค์ วงศ์วรรณ มีชื่ออยู่ในแบล็กลิสต์ของ ดีอีเอ ฉบับประจำวันที่ 28 และ 29 มีนาคม 2535พิมพ์ข้อความเป็นหัวข้อข่าวในหน้า 1 ว่า นสพ. ต่างชาติตีแผ่ทั่วณรงค์-ผง-ทหาร... มีรายละเอียดต่อหน้า 15 ตอนหนึ่งว่า นายณรงค์วงศ์วรรณ ได้รับเลือกเป็นนายกรัฐมนตรีของไทย โดยพาดหัวข่าวนักค้ายาเสพติดผู้โด่งดังได้รับเลือกเป็นนายกรัฐมนตรีของไทย ฉบับประจำวันที่ 30 มีนาคม 2535 พิมพ์ข้อความเป็นหัวข้อข่าวในหน้า 1ว่า เชื่อไร้คำตอบจากสหรัฐ อานันท์ยังไม่ก้าวก่าย...มีรายละเดียดต่อหน้า 15 ตอนหนึ่งว่า เผยอเมริกันแคลงใจหัวหน้าพรรคสามัคคีธรรมนานแล้วเคยส่งทูตเจรจาลับรัฐบาลชาติชาย ยับยั้งนำเข้าร่วมรัฐบาล...ฉบับประจำวันที่ 1 เมษายน 2535 พิมพ์ข้อความเป็นหัวข้อความเป็นหัวข้อข่าวในหน้า 1 ว่า บุญชนะติงนายกฯ ใหม่อย่าทำการค้าตปท. พัง... มีรายละเอียดต่อหน้า 15 และหน้า 16 บทความชื่อโกใหญ่หนึ่งในเส้นเชือกมัดคอฆ่าณรงค์ วงศ์วรรณ มีข้อความตอนหนึ่งว่าในหมู่มือปราบยาเสพติดล้วนให้ข้อมูลตรงกันประการหนึ่งว่า เหตุที่หน่วยปราบปรามยาเสพติดสหรัฐอเมริกาขึ้นชื่อนายณรงค์ไว้ในบัญชีดำนั้น เนื่องเพราะบรรดาผู้ค้ายาเสพติดข้ามชาติในย่านภาคเหนือล้วนมีความสัมพันธ์แนบแน่นกับณรงค์ วงศ์วรรณฉบับประจำวันที่ 4 และ 5 เมษายน 2535 พิมพ์ข้อความเป็นหัวข้อข่าวในหน้า 1ว่า ออสซี่งดวีซ่าณรงค์เฉยจะเป็นนายก เส้นทางสวรรค์สู่เก้าอี้ผู้นำตึกไทยคู่ฟ้าของณรงค์ วงศ์วรรณ มีอุปสรรคอีกแล้ว รอยเตอร์ตีพิมพ์ใหม่ออสเตรเลียไม่ให้วีซ่าเข้าประเทศอีกแล้ว ข้อหาเดิมยาเสพติด...รายละเอียดต่อหน้า 11 ตอนที่หนึ่งว่า ถ้าเขามาทำเรื่องขอวีซ่าเขาจะได้รับการปฏิเสธ... ซึ่งข้อความที่หนังสือพิมพ์ผู้จัดการรายวันลงพิมพ์ดังกล่าวไม่เป็นความจริง เป็นการหมิ่นประมาทโจทก์โดยการโฆษณาด้วยเอกสารหนังสือพิมพ์ทำให้ประชาชนผู้อ่านเข้าใจความหมายไปในทางที่ว่าโจทก์เป็นคนไม่ดี ค้ายาเสพติด เฮโรอีน ซึ่งล้วนเป็นความเท็จทั้งสิ้น ความจริงโจทก์มิได้ค้ายาเสพติด ไม่เคยค้าเฮโรอีน ไม่เคยมีชื่ออยู่ในบัญชีดำของประเทศสหรัฐอเมริกาและประเทศออสเตรเลีย โจทก์ได้ฟ้องจำเลยทั้งสองเป็นคดีอาญาฐานหมิ่นประมาทและผิดพระราชบัญญัติการพิมพ์ พ.ศ. 2484 ต่อศาลจังหวัดแพร่ คดีหมายเลขดำที่767/2535 คดีมีมูล ศาลสั่งประทับฟ้องไว้พิจารณา จำเลยที่ 2 กระทำละเมิดในทางการที่จ้างของจำเลยที่ 1 ทำให้โจทก์ได้รับความเสียหายเสื่อมเสียชื่อเสียงเกียรติคุณถูกดูหมิ่น ถูกเกลียดชังจากประชาชนทั่วไปทั่วราชอาณาจักร ทำให้โจทก์เป็นที่รักเกียจของสังคม ทำให้ประชาชนเสื่อมความศรัทธาในตัวโจทก์ทั้งในปัจจุบันและอนาคตหมดความนิยมเชื่อถือของผู้บังคับบัญชา ผู้ใต้บังคับบัญชาและประชาชนทั่วไปเป็นการขัดขวางและทำลายอนาคตของโจทก์ ไม่ให้โจทก์ได้รับใช้ประชาชนไม่ว่าระดับใดอีกต่อไป นอกจากจะได้รับความเสียหายในด้านจิตใจในทางอนามัยแล้วยังเป็นผลเสียหายต่อคะแนนนิยมของประชาชนที่มีต่อโจทก์ในการที่จะทำงานในหน้าที่สมาชิกผู้แทนราษฎรต่อไป เป็นการตัดหนทางเจริญของโจทก์ที่จะได้รับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร หรือได้รับเลือกตั้งอื่นใดในการบริหารระดับประเทศอีกต่อไปเมื่อได้พิจารณาถึงความเป็นอยู่ ชื่อเสียง เกียรติคุณของโจทก์และจำเลยทั้งสองแล้ว โจทก์จึงขอเรียกค่าเสียหายเป็นเงิน100,000,000 บาท ขอให้บังคับจำเลยทั้งสองร่วมกันชำระเงิน100,000,000 บาท พร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละ 7.5 ต่อปี ของต้นเงินดังกล่าวนับแต่วันฟ้องจนกว่าจะชำระเสร็จแก่โจทก์ให้จำเลยทั้งสองร่วมกันประกาศคำพิพากษาและคำขออภัยในหนังสือพิมพ์รายวันที่ออกจำหน่ายในกรุงเทพมหานครทุกฉบับด้วยเนื้อที่ 1 ใน 2 ของหน้า1 ของแต่ละฉบับเป็นเวลา 15 วันติดต่อกัน โดยจำเลยทั้งสองร่วมกันหรือแทนกันเป็นผู้ออกค่าใช้จ่ายทั้งสิ้นจำเลยทั้งสองให้การว่า ข้อความที่ลงพิมพ์ตามที่โจทก์กล่าวมาในฟ้องและที่โจทก์อ้างว่าทำให้ประชาชนผู้อ่านเข้าใจความหมายไปในทางที่ว่าโจทก์เป็นคนไม่ดีค้ายาเสพติดเฮโรอีน จนมีชื่ออยู่ในบัญชีอำของสำนักงานปราบปรามยาเสพติดของประเทศสหรัฐอเมริกาว่าพัวพันยาเสพติด จำเลยทั้งสองปฏิเสธว่าข้อความที่ตีพิมพ์และไขข่าวออกไปมิได้มีความหมายถึงขนาดดังที่โจทก์อ้าง ทั้งประชาชนโดยทั่วไปก็มิได้เข้าใจเช่นนั้น เป็นเรื่องที่โจทก์คิดมากไปเองเพราะข้อความดังกล่าวที่จำเลยทั้งสองตีพิมพ์และไขข่าว ล้วนแต่ได้มาจากแหล่งข่าวและข้อมูลที่เป็นความจริงทั้งสิ้น โจทก์ก็รับทราบข่าวดังกล่าวไม่ว่าจะเป็นข่าวจาก "ทัตไวเลอร์" โฆษกกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐอเมริกา ข่าวจากหนังสือพิมพ์ "วอลสตรีท เจอร์นับ""วอชิงตันโพสต์" หรือจากการแถลงข่ายของสหพันธ์นักศึกษาไทยในประเทศสหรัฐอเมริกาเช่นกันจำเลยทั้งสองมิได้มีเจตนาไขข่าวหรือตีพิมพ์ข้อความใดอันเป็นเหตุให้เกิดความเสียหายแก่ชื่อเสียงและเกียรติคุณ หรือทางทำมาหาได้หรือทางเจริญอื่นของโจทก์แต่อย่างใดเพราะข้อความดังกล่าวทั้งหมดล้วนแต่เป็นความจริงและเป็นการกล่าวหรือไขข่าวที่เป็นประโยชน์ต่อสาธารณชนทั่วไป ไม่มีข้อความใดเป็นหมิ่นประมาท โจทก์มิได้กล่าวยืนยันให้ชัดเจนว่าจำเลยทั้งสองได้กระทำเช่นนั้น แต่กลับกันเป็นเรื่องที่สำคัญและเกี่ยวกับความมั่นคงของประเทศ ส่วนที่โจทก์เรียกร้องค่าเสียหาย100,000,000 บาท โจทก์เพียงแต่กล่าวอ้างมาคลุม ๆ ไม่ได้แยกให้เห็นว่าจำเลยทั้งสองจะต้องรับผิดชดใช้ค่าเสียหายเป็นจำนวนเท่าใดเป็นฟ้องเคลือบคลุมเพราะมิได้บรรยายให้ชัดแจ้ง ทั้งเป็นการประเมินค่าเสียหายเกิดความจริง ขอให้ยกฟ้องศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยทั้งสองร่วมกันใช้เงิน 5,000,000 บาท พร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละ 7.5 ต่อปี ตับแต่วันฟ้องจนกว่าจะชำระเสร็จแก่โจทก์คำขออื่นนอกจากนี้ให้ยกโจทก์และจำเลยทั้งสองอุทธรณ์

ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน

โจทก์และจำเลยทั้งสองฎีกา

ระหว่างพิจารณา จำเลยที่ 1 ยื่นคำร้องขอให้ฟื้นฟูกิจการและศาลชั้นต้นมีคำสั่งให้ฟื้นฟูกิจการของจำเลยที่ 1 แล้ว ศาลฎีกาจึงให้งดการพิจารณาสำหรับจำเลยที่ 1 ไว้ชั่วคราว ให้จำหน่ายคดีเฉพาะจำเลยที่1 จากสารบบความศาลฎีกาวินิจฉัยว่า "พิเคราะห์แล้ว ข้อเท็จจริงเบื้องต้นที่คู่ความมิได้โต้แย้งกันในชั้นฎีกาฟังได้ว่า โจทก์เป็นนักการเมืองเคยได้รับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาพผู้แทนราษฎรจังหวัดแพร่ติดต่อกันหลายสมัยเคยดำรงตำแหน่งเป็นรัฐมนตรีและรองนายกรัฐมนตรี เมื่อการเลือกตั้งสมาชิกสภาพผู้แทนราษฎรทั่วไปปี 2535 โจทก์ซึ่งเป็นหัวหน้าพรรคสามัคคีธรรมได้รับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดแพร่และสมาชิกพรรคสามัคคีธรรมได้รับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรเป็นจำนวนสูงสุด โจทก์ได้รวบรวมสมาชิกสภาพผู้แทนราษฎรสังกัดพรรคการเมืองอื่นที่จะสนับสนุนให้โจทก์จัดตั้งรัฐบาล โดยโจทก์จะได้รับเสนอชื่อให้ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 27 มีนาคม 2535 จำเลยที่ 1 โดยจำเลยที่ 2 ซึ่งเป็นบรรณาธิการผู้พิมพ์ ผู้โฆษณา เสนอข่าวในหนังสือพิมพ์ผู้จัดการรายวันของจำเลยที่ 1 ฉบับวันที่ 27 มีนาคม 2535 ด้วยการพาดหัวว่าในหน้า 1 ว่า เหตุเกิดเพราะโกใหญ่ มีรายละเอียดต่อหน้า 15ตอนหนึ่งว่า โจทก์มีชื่ออยู่ในแบล็กสิสต์ของ ดีอีเอ ฉบับประจำวันที่28 และ 29 มีนาคม 2535 พิมพ์หัวข่าวในหน้า 1 ของ นสพ. ต่างชาติตีแผ่ทั่วณรงค์-ผง-ทหาร มีรายละเอียดต่อหน้า 15 ตอนหนึ่งว่าโจทก์ได้รับเลือกเป็นนายกรัฐมนตรีของไทย โดยพาดหัวข่าวว่านักค้ายาเสพติดผู้โด่งดังได้รับเลือกเป็นนายกรัฐมนตรีของไทยฉบับประจำวันที่ 30 มีนาคม 2535 พิมพ์หัวข้อข่าวในหน้า 1 ว่าเชื่อไร้คำตอบจากสหรัฐอานันท์ยังไม่ก้าวก่าย มีรายละเดียดต่อหน้า 15 ตอนหนึ่งว่าเผยอเมริกันแคลงใจหัวหน้าพรรคสามัคคีธรรมนานแล้ว เคยส่งทูตเจรจาลับรัฐบาลชาติตาย ยับยั้งนำเข้าร่วมรัฐบาลฉบับประจำวันที่ 1 เมษายน 2535 พิมพ์หัวข้อข่าวในหน้า 1 ว่าบุญชนะติงนายกฯ ใหม่ อย่าทำการค้า ตปท.พัง มีลายละเอียดต่อหน้า 15 และหน้า 16 บทความชื่อ โกใหญ่หนึ่งในเส้นเชือกมัดคอฆ่าโจทก์ มีข้อความตอนหนึ่งว่า ในหมู่มือปราบยาเสพติดล้วนให้ข้อมูลตรงกันประการหนึ่งว่า เหตุที่หน่วยปราบปรามยาเสพติดสหรัฐอเมริกาขึ้นชื่อโจทก์ไว้ในบัญชีดำนั้น เนื่องเพราะบรรดาผู้ค้ายาเสพติดข้ามชาติในย่านภาพเหนือบ้วนมีความสัมพันธ์แนบแน่นกับโจทก์ ฉบับประจำวันที่ 4 และ 5 เมษายน 2535 พิมพ์หัวข้อข่าวหน้า 1 ว่าออสซี่งดวีซ่า โจทก์เฉยจะเป็นนายก เส้นทางสวรรค์สู่เก้าอี้ผู้นำตึกไทยคู่ฟ้าของโจทก์มีอุปสรรคอีกแล้ว รอยเตอร์ตีพิมพ์ใหม่ ออสเตรเลียไม่ให้วีซ่าเข้าประเทศอีกแล้วข้อหาเดิมยาเสพติดมีรายละเอียดต่อหน้า 11 ตอนหนึ่งว่า ถ้าเขามาทำเรื่องขอวีซ่าเขาจะได้รับการปฏิเสธตามเอกสารหมาย จ.2 ถึง จ.6 ซึ่งโจทก์ได้ฟ้องจำเลยทั้งสองเป็นคดีอาญาข้อหาหมิ่นประมาทตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 238 และความผิดต่อพระราชบัญญัติการพิมพ์ พ.ศ.2484 มาตรา 48 ศาลพิพากษาลงโทษจำเลยที่ 1 คดีดังกล่าว(จำเลยที่ 2 คดีนี้) ให้ยกฟ้องจำเลยที่ 2 คดีดังกล่าว (จำเลยที่ 1 คดีนี้)คดีถึงที่สุดแล้ว ตามคดีอาญาหมายเลขแดงที่ 1691/2537 ของศาลจังหวัดแพร่มีปัญหาต้องวินิจฉัยตามฎีกาของจำเลยที่ 2 ว่า จำเลยที่ 2 ทำละเมิดต่อโจทก์หรือไม่ ที่จำเลยที่ 2 ฎีกาสรุปได้ว่า ข่าวเกี่ยวกับโจทก์นั้นได้มีสำนักข่าวและหนังสือพิมพ์ต่างประเทศต่างกระจายข่าวและตีพิมพ์ลงข่าววิจารณ์กันเกรียวกราวทั่วโลกจำเลยที่ 2 ซึ่งเป็นนักหนังสือพิมพ์สื่อมวลชนโดยหน้าที่และจรรยาบรรณแล้ว ต้องนำจ่ายดังกล่าวเสนอต่อประชาชนให้ทราบอันเป็นประโยชน์สาธารณตามข้อเท็จจริงที่เกิดขึ้นตามสมควรในวิถีทางการปกครองระบอบประชาธิปไตย และขณะนั้นเป็นช่วงระยะเวลาหัวเลี้ยวหัวต่อที่จะจัดตั้งรัฐบาลใหม่ ซึ่งมีรายงานว่าโจทก์จะได้รับเสนอชื่อเป็นนายกรัฐมนตรีอันเป็นตำแหน่งสำคัญยิ่งของประเทศ ดังนั้น บุคคลที่จะมาดำรงตำแหน่งนี้ต้องเป็นที่ยอมรับนับถือและศรัทธาของประชาชนมีความซื่อสัตย์สุจริตไม่มัวหมองการที่บุคคลใดจะมาเป็นนายกรัฐมนตรีนั้นย่อมถือว่าเกี่ยวข้องกับประชาชนโดยตรง หากจำเลยที่ 2 ไม่ลงข่าวสารข้อมูลดังกล่าวเท่ากับเป็นการปิดหูปิดตามประชาชนทั่วประเทศ ผิดจรรยาบรรณของสื่อมวลชนนักหนังสือพิมพ์จึงจำต้องเสนอข่าวให้ประชาชนทราบ จำเลยที่ 2 ซึ่งเป็นสื่อมวลชนนักหนังสือพิมพ์และประชาชนผู้รับข่าวสารมีทางได้เสียโดยชอบและจำเลยที่ 2 ผู้ไขข่าวก็มิได้ว่าข่าวดังกล่าวเป็นความไม่จริง จำเลยที่ 2 จึงไม่ต้องรับผิดตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 423 นั้น เห็นว่า แม้โจทก์เป็นนักการเมืองที่ถือว่าเป็นบุคคลสาธารณะที่สมควรต้องถูกตรวจสอบได้รับการวิพากษ์วิจารณ์เกี่ยวกับความประพฤติ การประกอบอาชีพและความเป็นอยู่ตามสมควรก็ตาม แต่จำเลยที่ 2 ในฐานะสื่อมวลชนนักsนังสือพิมพ์ก็ต้องมีวิจารณญาณตามสมควรที่จะไม่กระทำการใด ๆ อันเป็นการล่วงสิทธิขั้นพื้นฐานของโจทก์ ด้วยการเสนอข้อความอันฝ่าฝืนความจริงต่อประชาชนก่อให้เกิดความเสียหายต่อโจทก์ทำให้ประชาชนดูหมิ่น เกลียดชังโจทก์ ซึ่งตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ 423 วรรคแรกที่บัญญัติว่า "ผู้ใดกล่าวหรือไขข่าวแพร่หลายซึ่งข้อความอันฝ่าฝืนต่อความจริงเป็นที่เสียหายแก่ชื่อเสียงหรือเกียรติคุณของบุคคลอื่นก็ดี หรือเป็นที่เสียหายแก่ทางทำมาหาได้ หรือทางเจริญของเขาโดยประการอื่นก็ดี ท่านว่าผู้นั้นจะต้องใช้ค่าสินไหมให้แก่เขาเพื่อความเสียหายอย่างใด ๆ อันเกิดแก่การนั้น แม้ทั้งเมื่อตนมิได้รู้ว่าข้อความนั้นไม่จริง แต่หากควรจะรู้ได้" จำเลยที่ 2 ในฐานะสื่อมวลชนนักหนังสือพิมพ์ที่จะนำข่าวต่าง ๆ ที่ได้รับไม่ว่าทางใดมาไขข่าวให้แพร่หลายต่อไป ย่อมมีหน้าที่ตรวจสอบก่อนว่าข่าวที่ได้รับนั้นเป็นความจริงหรือไม่เพียงใดเพราะการเสนอแต่ข่าวที่เป็นความจริงน่าจะเป็นการกระทำโดยชอบด้วยจรรยาบรรณของสื่อมวลชนนักหนังสือพิมพ์ มิใช่เรื่องที่จะเป็นการปิดหูปิดตาประชาชนแต่อย่างใด การที่จำเลยที่ 2 เสนอข่าวเกี่ยวกับโจทก์ให้ประชาชนทราบโดยอ้างแต่เพียงว่า จำเลยที่ 2ผู้ไขข่าวมิได้รู้ว่าข่าวดังกล่าวไม่เป็นความจริงเท่านั้น ย่อมไม่อาจทำให้จำเลยที่ 2 พ้นความรับผิด เมื่อข่าวที่จำเลยที่ 2 ไขข่าวต่อนั้นเป็นข้อความอันฝ่าฝืนต่อความจริง ประชาชนผู้ไม่รู้ความจริงที่ได้รับข่าวที่จำเลยที่ 2 ไขข่าวเกี่ยวกับโจทก์ให้แพร่หลายย่อมจะดูหมิ่นเกลียดชังโจทก์ได้ อันก่อให้เกิดความเสียหายแก่ชื่อเสียงเกียรติคุณทางทำมาหาได้และทางเจริญของโจทก์ ซึ่งการกระทำของจำเลยที่ 2 ดังกล่าว โจทก์ได้ฟ้องจำเลยทั้งสองเป็นคดีอาญาข้อหาหมิ่นประมาทตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 328 และความผิดต่อพระราชบัญญัติการพิมพ์ พ.ศ. 2484 มาตรา 48 ศาลพิพากษาลงโทษจำเลยที่ 1 คดีดังกล่าว (จำเลยที่ 2 คดีนี้) ให้ยกฟ้อง

จำเลยที่ 2 คดีดังกล่าว (จำเลยที่ 1 คดีนี้) คดีถึงที่สุดแล้ว ตามคดี

อาญาหมายเลขแดงที่ 1691/2537 ของศาลจังหวัดแพร่ ข้อเท็จจริงในคดีอาญาดังกล่าวที่รับฟังว่าจำเลยที่ 1 คดีดังกล่าว (จำเลยที่ 2คดีนี้) ใส่ความโจทก์ต่อบุคคลที่สาม อันเป็นการหมิ่นประมาทโจทก์โดยการโฆษณาด้วยเอกสารซึ่งทำให้โจทก์ถูกดูหมิ่นเกลียดชังนั้นโดยคดีนี้เป็นคดีแพ่งเกี่ยวเนื่องกับคดีอาญาดังกล่าว คำพิพากษาส่วนอาญาย่อมผูกพันจำเลยที่ 2 ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 46 จำเลยที่ 2 ไม่อาจโต้เถียงข้อเท็จจริงให้รับฟังเป็นอย่างอื่นได้ การกระทำของจำเลยที่ 2 จึงเป็นละเมิดต่อโจทก์ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 423 วรรคแรก ที่ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยให้จำเลยที่ 2 รับผิดชดใช้ค่าสินไหมทดแทนให้แก่โจทก์นั้นชอบแล้ว ฎีกาข้อนี้ของจำเลยที่ 2 ฟังไม่ขึ้นมีปัญหาต้องวินิจฉัยตามฎีกาของโจทก์และจำเลยที่ 2 เกี่ยวกับเรื่องค่าเสียหายที่โจทก์ฎีกาว่า ศาลล่างทั้งสองกำหนดค่าเสียหายให้โจทก์ได้รับเพียง 5,000,000 บาท นั้น ยังเป็นจำนวนที่ไม่เหมาะสมแก่พฤติการณ์และความร้ายแรงแห่งละเมิดของจำเลยที่ 2 เพราะโจทก์เป็นบุคคลมีชื่อเสียง มีเกียรติคุณ เป็นนักการเมืองอาวุโส หลังจากจำเลยที่ 2 ทำละเมิดต่อโจทก์แล้ว โจทก์ไม่ได้รับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร สูญสิ้นอนาคตทางการเมือง ยิ่งการใส่ร้ายว่าโจทก์พัวพันการค้าเฮโรอีนกระทั่วประเทศสหรัฐอเมริกาและประเทศออสเตรเลียขึ้นบัญชีดำบุคคลผู้ค้ายาเสพติดของหน่ายปราบปรามยาเสพติดของทั้งสองประเทศไม่ให้วีซ่าเข้าประเทศ ฐานเป็นนักค้าเฮโรอีนระดับโลก ซึ่งเป็นที่น่ารังเกียจและร้ายแรง อันเป็นการเสนอข่าวมุ่งหวังเพื่อทำลายชื่อเสียงของโจทก์ จึงเป็นเรื่องยากจะเยียวยาความเสียหาย จำเลยที่ 2 ได้ทำลายชื่อเสียงของโจทก์และวงศ์ตระ***ลจนยับเยิน ความเสียหายที่โจทก์ได้รับมากมายมหาศาลขอให้กำหนดค่าเสียหายให้โจทก์เป็นเงิน 10,000,000 บาท และที่จำเลยที่ 2 ฎีกาว่า การที่จำเลยที่ 2 ลงข่าวสารเกี่ยวกับโจทก์ดังกล่าวนั้น ไม่ได้ทำให้โจทก์เสื่อมเสียชื่อเสียง เกียรติคุณ และอาจสูญเสียโอกาสทางการเมืองในภายภาคหน้าแต่อย่างใด เพราะหลังจากจำเลยที่ 2 ลงข่าวแล้ว โจทก์ยังได้รับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดแพร่อีก ส่วนการที่โจทก์ไม่ได้รับแต่งตั้งเป็นนายกรัฐมนตรีนั้นไม่เกี่ยวกับการลงข่าวของจำเลยที่ 2 แต่ขึ้นกับปัจจัยหลายอย่าง รวมทั้งกระแสทางการเมือง ความศรัทธาของประชาชนและบารมีที่โดดเด่นของบุคคลด้วย การที่ศาลล่างทั้งสองกำหนดให้จำเลยที่ 2 ใช้ค่าเสียหายแก่โจทก์ 5,000,000 บาทจึงเป็นการไม่ชอบนั้น เห็นว่าการที่จำเลยที่ 2 ได้ไขข่าวกล่าวว่าโจทก์เกี่ยวข้องกับการค้าขายเฮโรอีนอันเป็นยาเสพติดให้โทษชนิดร้ายแรง ซึ่งผู้ใดกระทำการดังกล่าวนี้นอกจากจะเป็นการกระทำผิดกฎหมายบ้านเมืองแล้ว ยังถือได้ว่าประพฤติตนเป็นภัยต่อความสงบเรียบร้อยของประชาชนและต่อความมั่นคงของประเทศชาติ ตลอดถึงเป็นภัยต่อเผ่าพันธุ์ของมนุษยชาติเป็นที่รังเกียจของคนทั่วไป ยิ่งโจทก์เป็นบุคคลที่รู้จักในหมู่ประชาชนคนไทยว่าเป็นนักการเมืองอาวุโส เป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดแพร่ติดต่อกันหมายสมัย เป็นหัวหน้าพรรคสามัคคีธรรม เคยดำรงตำแหน่งสำคัญทางการเมืองเป็นรัฐมนตรีและรองนายกรัฐมนตรี ตลอดจนมีโอกาสที่จะได้ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีอีกด้วย อันถือได้ว่าโจทก์เป็นผู้มีชื่อเสียงและเกียรติคุณอย่างมากผู้หนึ่งในประเทศ เมื่อวิญญูชนได้รับข่าวสารที่จำเลยที่ 2 ได้ไขข่าวเกี่ยวกับโจทก์ดังกล่าวให้แพร่หลายเป็นการฝ่าฝืนต่อความจริงเช่นนั้น ย่อมเป็นที่คลายแคลงในตัวโจทก์ทำให้โจทก์ถูกดูหมิ่นเกลียดชัง เป็นที่เสียหายแก่ชื่อเสียง เกียรติคุณของโจทก์แล้วจำเลยที่ 2 ต้องรับผิดชดใช้ค่าเสียหายให้แก่โจทก์ เมื่อพิจารณาตามพฤติการณ์แห่งรูปคดีและความร้ายแรงแห่งละเมิดที่จำเลยที่ 2 กระทำต่อโจทก์ดังกล่าวนั้น เห็นว่า ศาลล่างทั้งสองใช้ดุลพินิจกำหนดค่าเสียหายที่จำเลยที่ 2 ต้องรับผิดชดใช้ให้แก่โจทก์เหมาะสมชอบแล้วไม่มีเหตุใด ๆ ที่ศาลฎีกาจะเปลี่ยนแปลงแก้ไข ฎีกาของโจทก์และ

จำเลยที่ 2 ต่างฟังไม่ขึ้น

มีปัญหาต้องวินิจฉัยตามฎีกาของโจทก์อีกว่า การที่ศาลล่างทั้งสองมีคำพิพากษาให้ยกคำขอของโจทก์ที่ให้จำเลยที่ 2 โฆษณาคำพิพากษาและคำขออภัยในหนังสือพิมพ์อันเป็นการบรรเทาผลร้ายแห่งการกระทำของจำเลยที่ 2 เพื่อให้ชื่อเสียงเกียรติคุณของโจทก์ได้กลับคืนดีเป็นการไม่ชอบหรือไม่ เห็นว่า คดีนี้เป็นคดีแพ่งเกี่ยวเนื่องกับคดีอาญา เมื่อได้มีคำพิพากษาในคดีส่วนอาญาให้จำเลยที่ 1 คดีดังกล่าว (จำเลยที่ 2 คดีนี้) ที่ถูกลงโทษต้องโฆษณาคำพิพากษาในคดีส่วนอาญาทั้งหมดในหนังสือพิมพ์รายวัน 4 ฉบับคือ ผู้จัดการรายวัน ไทยรัฐ เดลินิวส์ และมติชน ด้วยเนื่องที่ 1 ใน2 ของหน้าหนังสือพิมพ์และละฉบับติดต่อกัน 5 วัน โดยจำเลยที่ 1คดีดังกล่าว (จำเลยที่ 2 คดีนี้) เป็นผู้ชำระค่าโฆษณาตามคดีอาญาหมายเลขแดงที่ 1691/2537 ของศาลจังหวัดแพร่แล้วนั้น แม้ในคดีส่วนแพ่งนี้ศาลชอบจะมีคำสั่งให้จำเลยที่ 2 รับผิดชอบจัดการโฆษณาคำพิพากษาในหนังสือพิมพ์ได้อีก อันเป็นทางแก้เพื่อให้ชื่อเสียงเกียรติคุณได้กลับคืนดีตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 447 ก็ตาม แต่ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 447 นั้น เป็นบทบัญญัติให้อยู่ในดุลพินิจของศาลที่จะสั่งให้จำเลยที่ 2 จัดการตามที่โจทก์ขอดังกล่าวหรือไม่ก็ได้ตามสมควรเมื่อข้อเท็จจริงได้ความว่า กรณีเรื่องเดียวกันนี้ในคดีส่วนอาญาตามคดีอาญาหมายเลขแดงที่ 1691/2534 ของศาลจังหวัดแพร่ได้พิพากษาให้จำเลยที่ 2 ต้องโฆษณาคำพิพากษาในคดีส่วนอาญาทั้งหมดในหนังสือพิมพ์แล้ว แม้จะเป็นกรณีที่ศาลในคดีอาญาได้สั่งตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 332(2) ก็ตาม แต่ก็เป็นการให้จำเลยที่ 2จัดการตามสมควรซึ่งเป็นทางแก้เพื่อให้ชื่อเสียงเกียรติคุณของโจทก์กลับคืนดีตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 447 นั่นเองซึ่งเป็นการเพียงพอที่จะแก้ไขให้ชื่อเสียงของโจทก์กลับคืนดีแล้วจึงไม่จำเป็นที่จะต้องโฆษณาในคดีต่อไปอีก ที่ศาลล่างทั้งสองยกคำขอส่วนนี้ของโจทก์นั้น ศาลฎีกาเห็นพ้องด้วย ฎีกาของโจทก์ข้อนี้ฟังไม่ขึ้น"

พิพากษายืน

(พินิจ เพชรรุ่ง - โนรี จันทร์ทร - ทวีวัฒน์ แดงทองดี)