การนำ น.ส.๓ ไป ไว้แก่เจ้าหนี้ โดยไม่ได้ จดทะเบียน จำนอง ต่อ เจ้าพนักงานที่ดิน นั้น ไม่ถือว่าเป็นการจำนอง นะครับ เป็นการนำเอา เอกสารที่ดินไปเป็นประกันเงิน***้ เฉยๆ

ถ้าหากว่า กรณีของคุณ ไม่มีการจดทะเบียน จำนอง ที่ดิน ต่อ เจ้าพนักงานที่ดิน ก็ไม่ถือว่าเป็นการจำนองกันตามกฎหมายครับ

กรณีตามคำถาม ตอนนี้ ควรจะตรวจสอบ กับ ทางสำนักงานที่ดินก่อนครับ ว่า น.ส.๓ ดังกล่าว ได้มีการเปลี่ยนชื่อไปหรือยัง หรือว่า มีการจดทะเบียน จำนอง ไว้หรือไม่

หาก ไม่มีการจดทะเบียน จำนอง , และไม่มีการเปลี่ยนชื่อ ก็ ถือว่าที่ดินยังเป็นสิทธิของผู้จำนองอยู่

ถ้าหาก ผู้จำนองต้องการไถ่ถอนที่ดินที่จำนอง ก็สามารถทำได้ โดยการนำเงินไปวาง ที่สำนักงานวางทรัพย์ ซึ่งตั้งอยู่ ที่ สำนักงานบังคับคดี ครับ ต้องนำสัญญา***้ หรือสัญญาจำนองที่เกี่ยวข้องไปด้วย  หาก มีการวางทรัพย์ แล้ว ถือว่า ทางลูกหนี้ได้ชำระหนี้เสร็จสิ้นแล้ว และหากทางเจ้าหนี้ไม่ยอมให้ไถ่ถอน จอนอง เจ้าพนักงานวางทรัพย์ ก็จะดำเนินคดีไปตามกฎหมายครับ

ขออนุญาตแสดงความเห็นอีกมุมหนึ่งต่างจากคุณปมุข......

-กรณีที่เล่ามาน่าจะป็นการจำนองที่ดินตามแบบความเข้าใจของประชาชนโดยทั่วไป...ซึ่งในแถบชนบทหลายแห่งมักเรียกว่าเป็นการ "จำนำที่ดิน"  คือการเอาเอกสารสิทธิ์ของตนไปไว้กับนายทุนและให้นายทุนทำประโยชน์ในที่ดินของตนเสมือนเป็นค่าดอกเบี้ย..........เมื่อถึงกำหนดเจ้าของที่ดินก็นำเงินไปไถ่คืน.....ซึ่งมักใช้กันแพร่หลายในแถบชนบททั่วๆไป...ถ้าว่ากันตามกฎหมายแล้วไม่มีบทกฎหมายรองรับในการกระทำดังกล่าวนี้แต่อย่างใด.....คือไม่ใช่ทั้งการจำนำและการจำนอง.....แต่เท่าที่ประสบมามักไม่มีปัญหาแต่อย่างใด...เมื่อเจ้าของทั่ดินนำเงินไปใช้หนี้คืน...นายทุนก็มอบที่ดินให้เจ้าของพร้อมเอกสารสิทธิ์ที่ยึดไว้คืนเรื่องการจบ.....ส่วนมากมักไม่มีการทำสัญญาใดๆก็ถือปฏิบัติสืบกันมาจนตราบเท่าทุกวันนี้.....

-กรณีของคุณสันนิษฐานว่าน่าจะเป็นทำนองเดียวดังที่ผมกล่าวข้างต้น......ถ้าว่ากันตามกฎหมายที่ดินที่มีเอกสารสิทธิ์เป็น  นส.3  เจ้าของเพียงเป็นผู้มีสิทธิครอบครอง...ถ้าถูกผู้อื่นยึดครองเพื่อตน(แย่งการครอบครอง)หากไม่มีการโต้แย้งคือฟ้องร้องภายใน 1 ปี  อาจหมดอำนาจฟ้อง.( ป.แพ่งฯม.1375)..และต้องสูญเสียที่ดินไปอย่างง่ายดาย

-คำแนะนำ..ให้คุณหาทางติดต่อกับทายาทผู้รับจำนองเพื่อขอไถ่ที่ดินคืน...หากเขาไม่ยินยอมให้ไถ่คืน..ให้ปฏิบัติตามที่คุณปมุขแนะนำ......แต่ถ้าหากเป็นการจำนองแบบชาวบ้านตามที่ผมกล่าวถึงคุณต้องรีบฟ้องภายในอายุความ 1 ปีนับตั้งแต่เขาแสดงเจตนาว่า..เขาจะครอบครองเพื่อตน.....คุณต้องไปตรวจสอบที่สำนักที่ดินว่ามีการที่ดินแปลงนี้มีการจำนองถูกต้องหรือไม่....ถ้าเป็นการจำนองแบบชาวบ้านต้องรีบโต้แย้งภายในอายุความ 1 ปีครับ....เรื่องการครอบครองปรปักษ์เขาไม่สามารถทำได้เพราะการครอบครองปรปักษ์ใช้ในกรณีที่ที่ดินนั้นเป็นโฉนดที่ดินครับ.....

-ต้องไม่สับสนว่าความเห็นของผมกับของคุณปมุขไม่ได้ขัดแย้งกัน...แต่เป็นคนละมุมมองเท่านั้น....ถ้าจำนองโดยชอบ--ต้องดำเนินการตามที่คุณปมุขแนะนำนั้นชอบแล้ว......แต่ถ้าเป็นการจำนองแบบชาวบ้านตามที่ผมประสบมา....ก็ต้องดำเนินการตามที่ผมแนะนำครับ.....ขอให้โชคดี