กรณีนี้ เรียกว่า การสืบเสาะพินิจจำเลย ก่อนมีคำพิพากษา .. ซึ่งพนักงานคุมประพฤติจะทำรายงานข้อเท็จจริงต่างๆ เกี่ยวกับคดีทั้งตัวจำเลย ตัวผู้เสียหาย ราคาทรัพย์ และพฤติการณ์อื่นๆ ที่เกี่ยวกับคดี รายงานให้ศาลทราบ ..

หากคุณได้รับชดใช้ค่าเสียหาย และไม่ติดใจเอาความแล้ว ก็ให้แจ้งกับพนักงานคุมประพฤติไปแบบนั้น .. ศาลอาจจะนำไปพิจารณารอการลงโทษ หรือลงโทษจำเลยน้อยลงก็ได้ (เป็นดุลพินิจของศาลนะ) ก็แนะนำให้คุณแจ้งพนักงานคุมประพฤติไปตามความจริงที่เกิดขึ้นจะดีที่สุด

การทำรายงานนี้ ไม่ใช่การทำให้ผิดมากเป็นน้อยนะ .. แต่เป็นเรื่องของการพิจารณาถึง นิสัยแท้จริงๆ ของจำเลย ว่า เป็นอย่างไร .. หากไม่เคยทำความผิดมาก่อน .. การลงโทษจำคุกระยะสั้น อาจไม่ก่อประโยชน์ใดๆ กับจำเลยและสังคม .. ศาลก็จะรอการลงโทษและให้จำเลยทำกิจกรรมสังคมแทน เพื่อปรับปรุงความประพฤติต่อไป ..

แต่ก็มีบางกรณีที่ศาลเห็นว่า ไม่ควรรอการลงโทษ หรือลดโทษ .. แล้วแต่ดุลพินิจนะ เป็นกรณีๆๆ ไป