เปิดคำพิพากษาคดีประวัติศาสตร์ "ห้างทอง ธรรมวัฒนะ" ศาลวินิจฉัยปมนิติวิทยาศาสตร์ รวมทั้งเงื่อนงำทุกประเด็น ก่อนสรุป "หลักฐานอ่อน" ไม่พอรับฟังว่าผู้ตายถูกฆาตกรรม

กรุงเทพธุรกิจออนไลน์ : ที่ห้องพิจารณาคดี 704 ศาลอาญา ถนนรัชดาภิเษก วันที่ 28 ก.ย.ที่ผ่ามา ศาลได้ออกนั่งบัลลังก์อ่านคำพิพากษาคดีความผิดต่อชีวิต หมายเลขดำที่ 248/2547 ซึ่งพนักงานอัยการฝ่ายคดีอาญา 6 เป็นโจทก์ยื่นฟ้อง นายนพดล ธรรมวัฒนะ อายุ 54 ปี อาชีพนักธุรกิจ เป็นจำเลยในความผิดฐานร่วมกันฆ่า นายห้างทอง ธรรมวัฒนะ พี่ชายตัวเอง และอดีต ส.ส.กรุงเทพฯ พรรคประชากรไทย โดยเจตนาและไตร่ตรองไว้ก่อน

คดีนี้อัยการโจทก์ยื่นฟ้องเมื่อวันที่ 23 ม.ค.2547 ระบุความผิดจำเลยสรุปว่า เมื่อระหว่างวันที่ 5 - 6 ก.ย.2542 เวลากลางคืนถึงก่อนเที่ยง วันเวลาใดไม่ปรากฏชัด จำเลยกับพวกซึ่งยังไม่ทราบว่าเป็นผู้ใด บังอาจร่วมกันใช้อาวุธปืนยิงนายห้างทอง ธรรมวัฒนะ 1 นัด โดยจำเลยกับพวกมีเจตนาฆ่าให้ตาย กระสุนปืนถูกบริเวณศีรษะนายห้างทองเป็นบาดแผลฉกรรจ์ กระสุนทะลุกะโหลกศีรษะเข้าไปทำลายอวัยวะส่วนสมอง เป็นเหตุให้นายห้างทองถึงแก่ความตายเพราะพิษบาดแผลดังกล่าวสมดังเจตนาของจำเลยกับพวก รายละเอียดบาดแผลปรากฏตามรายงานการชันสูตรพลิกศพและรายการตรวจศพของเจ้าพนักงานและแพทย์ เหตุเกิดที่บ้านธรรมวัฒนะ เลขที่ 299/9 หมู่ 7 ถนนพหลโยธิน แขวงอนุสาวรีย์ เขตบางเขน กรุงเทพฯ

นอกจากนี้ ในวันเวลาดังกล่าวเจ้าพนักงานตำรวจยังได้ตรวจยึดอาวุธปืนที่ใช้ยิง และสิ่งของต่างๆ เป็นของกลาง กระทั่งวันที่ 31 ต.ค.2546เจ้าพนักงานตำรวจได้ควบคุมจำเลยมาดำเนินคดี จำเลยให้การปฏิเสธโดยตลอดข้อกล่าวหา

คดีนี้ศาลพิเคราะห์พยานหลักฐานโจทก์ - จำเลยที่ทั้งสองฝ่ายนำสืบหักล้างกันโดยตลอดแล้ว มีปัญหาที่จะวินิจฉัยมีว่าจำเลยกระทำความผิดตามฟ้องหรือไม่ เห็นสมควรวินิจฉัยข้อสมมติฐานของโจทก์ในแต่ละประเด็นไป

ประเด็นแรก เรื่องวิถีกระสุนปืน พ.ญ.คุณหญิงพรทิพย์ โรจนสุนันท์ รักษาการผู้อำนวยการสถาบันนิติวิทยาศาสตร์ พยานโจทก์ เบิกความว่า จากการตรวจพิสูจน์ศพผู้ตายครั้งที่ 2 พบกระสุนปืนลูกปรายจำนวนมากกว่า 20 เม็ด ใต้ฐานสมอง กระสุนส่วนใหญ่อยู่ด้านหน้า เห็นว่า พยานโจทก์ผ่าพิสูจน์ศพผู้ตายหลังจาก พ.ต.อ.นายแพทย์พรชัย สุธีระคุณ แพทย์นิติเวชที่ผ่าศพครั้งแรก และได้ผ่าเอาสมองออกจากะโหลกศีรษะแล้ว กระสุนลูกปรายที่พยานโจทก์พบมีเพียง 20 กว่าเม็ด จึงเป็นส่วนน้อย โจทก์ไม่นำสืบว่ากระสุนลูกปรายส่วนใหญ่พบที่ใด ซึ่ง น.พ.ธำรง จิรจริยาเวช พยานโจทก์เบิกความว่า บาดแผลจากศพผู้ตายเป็นวงกลม น่าเชื่อว่าแนวปากกระบอกปืนตั้งฉากกับศีรษะของศพผู้ตาย

นอกจากนี้ตามรายงานการผ่าตรวจพิสูจน์ศพครั้งที่ 3 ของ นพ.เศวต กรรณล้วน และคณะ ระบุว่าพบกระสุนบางเม็ดกระจายต่ำลงมาถึงบริเวณกล้ามเนื้อของลำคอ ย่อมแสดงให้เห็นการกระจายไม่เป็นทิศทางแน่นอน ดังนั้นแม้ว่าจะพบกระสุนอีก 1 เม็ดอยู่ในแนวดิ่งระดับกระดูกคอซี่ที่ 4 ก็หาเป็นข้อพิสูจน์ที่ชัดเจนว่าเป็นการยิงจากขวาไปซ้าย จากหลังมาหน้า และจากบนลงล่างซึ่งผิดปกติของการยิงตัวตายไม่

ประเด็นเกี่ยวกับเศษอาหารที่พบในลำไส้และกระเพาะอาหาร ซึ่งพบเศษส้มเช้งในกระเพาะอาหารและเศษส้มโอในลำไส้เล็กของผู้ตาย ไม่พบเศษชมพู่และบะหมี่สำเร็จรูปนั้น อาจจะเป็นเพราะอาหารทั้งสองสามารถย่อยได้ง่ายกว่าส้มเช้งกับส้มโอ พยานโจทก์ไม่มีหลักวิชาการที่จะอธิบายระบบการย่อยอาหารที่แน่ชัดเกี่ยวกับเศษอาหารที่พบในกระเพาะอาหารและลำไส้เล็กผู้ตาย จึงไม่ใช่ข้อที่จะพิสูจน์ว่าจำเลยให้การไม่ตรงกับความเป็นจริงที่ว่าก่อนตายผู้ตายรับประทานส้มเช้ง ชมพู่ และบะหมี่สำเร็จรูปในห้องที่เกิดเหตุ

ในส่วนของรอยช้ำที่ พ.ญ.คุณหญิงพรทิพย์ตรวจพบที่ต้นขาขวาด้านหลัง สันนิษฐานว่าเกิดจากการกระแทกกับของแข็งนั้น ตามรายงานการตรวจศพครั้งที่ 2 ไม่ปรากฏผลการตรวจชิ้นเนื้อบริเวณที่ว่าเป็นรอยช้ำทางห้องปฏิบัติการหรือไม่ หรือได้ผลว่าอย่างไร เพียงแต่สรุปว่าเป็นรอยช้ำที่เกิดจากการกระแทกกับของแข็ง

ส่วนรอยช้ำที่ท้ายทอยนั้น พ.ญ.คุณหญิงพรทิพย์ เบิกความว่า คืออาการตกของเลือดจากเบื้องสูง เนื่องจากกะโหลกผู้ตายแตกและนอนหงายเป็นเวลานาน รอยดังกล่าวทั้งสองแห่งจึงไม่ใช่รอยช้ำที่ผู้ตายถูกทำร้ายก่อนตาย

สำหรับประเด็นเรื่องที่ พล.ต.ต.โกสินทร์ หินเธาว์ ผู้บังคับการกองปราบปราม (ตำแหน่งในขณะนั้น) ทดลองให้ยิงปืนในห้องที่เกิดเหตุขณะชงอาหารเสริมอีกห้องหนึ่งในสถานที่เกิดเหตุ เวลาและลักษณะเดียวกันแล้ว ได้ยินเป็นเสียงปืนชัดเจน ไม่คล้ายเสียงประทัดดังที่จำเลยกล่าวอ้างนั้น ก็เป็นความเห็นของ พล.ต.ต.โกสินทร์ซึ่งเป็นเจ้าพนักงานตำรวจที่คุ้นเคยกับเสียงอาวุธปืน

นอกจากนี้สมมติฐานที่ว่าพบรอยนิ้วมือ 1 รอย รอยฝ่ามือแฝง 2 รอยที่ขวดน้ำดื่ม ซึ่งไม่ตรงกับรอยนิ้วมือและฝ่ามือของจำเลย ผู้ตาย และคนในบ้าน แสดงว่ามีบุคคลอย่างน้อย 1-3 คนอยู่ในห้องที่เกิดเหตุนั้น ได้ความจาก พล.ต.ท.อัมพร จารุจินดา ผู้บัญชาการสำนักงานนิติวิทยาศาสตร์ตำรวจ สำนักงานตำรวจแห่งชาติ พยานจำเลย เบิกความว่า อาจจะมาจากการขนส่งหรือมาจากบุคคลใดก่อนหน้านี้ แม้ว่าจับขวดน้ำดังกล่าวเป็นเวลานานเป็นปีก็สามารถพบลายนิ้วมือแฝงที่ขวดน้ำ ซึ่งโจทก์ไม่สืบพยานอธิบายให้เห็นเป็นอย่างอื่น หลักฐานที่โจทก์นำสืบจึงไม่มีน้ำหนักให้รับฟังเป็นผลร้ายแก่จำเลยได้

ส่วนสมมติฐานท่านั่งของผู้ตายขณะตายเป็นท่าที่ผิดปกตินั้น เมื่อพิจารณาจากภาพถ่าย และวัตถุพยานประกอบการฉายวีซีดีวัตถุพยานแล้ว ฟังไม่ได้ว่าท่านั่งสุดท้ายของผู้ตายเป็นท่านั่งที่ผิดปกติ

ขณะที่สมมติฐานเกี่ยวกับเขม่าปืนที่หลังมือผู้ตายน้อยกว่าฝ่ามือถือว่าผิดปกติ เนื่องจากมีการทดลองแสดงท่ายิงโดยจับอาวุธปืน 2 มือ แต่ปรากฏว่าเขม่าปืนที่หลังมือจะมากกว่าฝ่ามือเสมอ และเขม่าปืนที่ฝ่ามือขวาน้อยกว่าหลังมือขวา แสดงว่าผู้ตายไม่ได้ใช้มือขวากำด้ามปืนตอนยิง เพราะถ้าจับเขม่าปืนต้องตรวจพบที่หลังมือมากกว่าฝ่ามือนั้น เห็นว่า ก่อนเกิดเหตุ ไม่มีผู้ใดทราบว่าผู้ตายทำอะไร ยิงปืนมาแล้วหรือไม่ ลำพังผลการตรวจธาตุในเขม่าปืนที่ฝ่ามือขวาของผู้ตายมากกว่าหลังมือขวา จึงยังไม่เพียงพอที่จะให้รับฟังว่าผู้ตายไม่ได้ยิงตนเอง

สมมติฐานที่ว่ารอยเลือดบนศพผู้ตายบริเวณเหนือคิ้วมีรอยสัมผัส หลังมือซ้ายคล้ายมีรอยสัมผัส เหนือข้อศอกซ้ายมีรอยคล้ายกดไม่ให้เลือดไหลผ่าน ก็เป็นเพียงความเห็นของพยานโจทก์ ซึ่งไม่ชัดเจนเพียงพอที่จะวินิจฉัยเป็นผลร้ายแก่จำเลยดังที่พยานโจทก์เบิกความได้

สำหรับข้อที่ พ.ญ.คุณหญิงพรทิพย์ พบรอยช้ำที่กลางกระหม่อม รวมทั้งรอยแตกของศีรษะผู้ตายเป็นแนวยาวจากหน้าไปหลัง น่าจะเกิดจากการกระแทกจากของแข็งไม่มีคมก่อนถูกยิง เนื่องจากรอยแตกจากรูกระสุนปืนไปสิ้นสุดที่รอยแตกดังกล่าวนั้น พยานโจทก์และพยานจำเลยต่างเป็นแพทย์ผู้มีคุณวุฒิ มีประสบการณ์ในการตรวจชันสูตรศพมามากมาย รายงานการผ่าพิสูจน์ศพผู้ตายครั้งที่ 3 นอกจาก น.พ.เศวตแล้วยังมีกรรมการซึ่งล้วนแต่เป็นแพทย์ผู้มีคุณวุฒิอีกเกือบ 10 คน โดยมีการประชุมคณะกรรมการวางแนวทางในการผ่าพิสูจน์ศพก่อน และหลังจากผ่าพิสูจน์ศพผู้ตายแล้วก็มีการประชุมคณะกรรมการที่ร่วมกันผ่าศพเพื่อสรุปผลทำรายงาน แล้วจึงจัดทำรายงานผ่าตรวจพิสูจน์ศพ ซึ่งขัดแย้งกับความเห็นของ พ.ญ.คุณหญิงพรทิพย์ พยานหลักฐานของโจทก์ไม่พอให้รับฟังว่า ผู้ตายถูกตีศีรษะก่อนถูกยิง

ส่วนที่เกี่ยวกับคราบเลือดในที่เกิดเหตุและสภาพศพ เห็นว่า ที่เกิดเหตุอยู่ในสภาพสมบูรณ์ ไม่มีร่องรอยการต่อสู้ วัตถุ เช่น กระป๋องเครื่องดื่ม  หรือกล่องนม อยู่ในสภาพปกติ เชื่อว่าไม่มีการจัดฉากและเป็นภาพถ่ายสถานที่เกิดเหตุในบ้านจริง คราบเลือดไหลอยู่บนนิ้วของผู้ตาย คราบเลือดดังกล่าวอยู่ในสภาพสมบูรณ์เป็นธรรมชาติและเห็นคราบเลือดสะสมเป็นจำนวนมากบนเสื้อผ้าของผู้ตาย มีวัตถุหลายชนิดอยู่บนโต๊ะ พยานหลักฐานโจทก์ยังไม่พอให้ฟังว่ามีผู้พยายามจัดสถานที่เกิดเหตุให้เหมือนการฆ่าตัวตาย

ประกอบกับก่อนตายไม่ถึง 1 วัน ผู้ตายได้เขียนจดหมายถึงจำเลยและน้องทุกคนว่า "ถึงน้องๆ ทุกคน สังข์ จิ๋ม นิด หน่อย ริญ น้อย เรื่องทั้งหลายขอให้ยุติกันเสียเถิด มีอะไรที่ผิดพลาดก็ขอให้ให้อภัยต่อกัน พี่น้องควรรักกันไว้ ครอบครัวบอบช้ำมามากแล้ว ขอให้หันหน้าเข้าหากัน คดีความต่างๆ ควรยุติได้แล้ว ฝากน้องเดียร์ด้วย เพราะเบื่อเหลือเกินแล้ว มีภาระอะไรกรุณาแก้ไขให้ด้วย โดยให้รู้รักสามัคคี ขอให้ลดฐิติมานะลงและหันกลับไปดีกันอย่างเดิม”

ข้อความในบันทึกดังกล่าวมีลักษณะเป็นการระบายความอึดอัดในใจ ขอร้อง แสดงความเบื่อหน่าย ท้อแท้ และฝากให้ดูแลลูก แม้โจทก์จะนำสืบว่าผู้ตายมีทรัพย์สินมากกว่าหนี้สิน มีความรักกำลังจะแต่งงานกับ น.ส.ปิยะวรรณ เหมือนประสิทธิเวช ข้อนำสืบดังกล่าวก็เป็นเหตุภายนอก ไม่น่าจะมีน้ำหนักให้เชื่อถือดังเช่นความรู้สึกภายในของผู้ตายอย่างแท้จริงตามที่ได้ระบายในจดหมายที่ผู้ตายเขียนโดยสมัครใจ ไม่ได้ถูกผู้ใดบังคับขู่เข็ญ เพราะมิเช่นนั้นผู้ตายคงต้องแจ้งให้น้องอีกฝ่ายหนึ่งทราบ หรือไปแจ้งความร้องทุกข์ต่อเจ้าพนักงานตำรวจแล้ว

เหตุขัดแย้งระหว่างทายาทก็ได้ความจากนางนฤมล มังกรพาณิชย์ น้องสาวผู้ตาย พยานโจทก์ว่า ทายาทแบ่งออกเป็นสองฝ่ายชัดเจน ส่วนผู้ตายไม่เข้าข้างฝ่ายใด ซึ่งสอดคล้องกับความในใจของผู้ตายตามจดหมาย

นอกจากนี้ เหตุการณ์ที่ผ่านมาล้วนเป็นเรื่องที่จำเลยกับนางมัลลิการ์ หลีละพันธุ์ น้องสาว กระทำต่อผู้ตาย หาใช่เรื่องที่ผู้ตายกระทำต่อจำเลย จึงไม่น่าจะเป็นสาเหตุให้จำเลยวางแผนฆ่าผู้ตาย และหากจำเลยประสงค์จะฆ่าผู้ตายก็ไม่น่าที่จะวางแผนให้ผู้ตายมาพบที่ห้องของตนเองแล้วฆ่าในลักษณะเช่นนี้ ทั้งคดีได้ความจากพล.ต.ต.โกสินทร์ว่า จากการสอบสวนไม่ทราบว่าในวันเกิดเหตุใครชักชวนผู้ตายไปที่บ้านธรรมวัฒนะ และไม่ปรากฏว่าผู้ตายไปด้วยสาเหตุใด หรือหากเป็นเหตุปัจจุบันทันด่วนก็ไม่น่าเชื่อว่าจำเลยจะดำเนินการกับผู้ตายได้แนบเนียนเสมือนการฆ่าตัวตายจนเกิดความเห็นหลายฝ่ายเช่นนี้ ผลการตรวจศพผู้ตายก็ไม่ปรากฏสารพิษ หรือยากล่อมประสาทที่จะทำให้ผู้ตายสลึมสลือหรือหมดสติไม่อาจช่วยเหลือตนเองได้ หรือหากเป็นการฆาตกรรมโดยการจ่อยิงขณะผู้ตายนั่งอยู่บนเก้าอี้ที่เกิดเหตุ เชื่อว่าผู้ตายจะต้องขัดขืน ซึ่งน่าจะทำให้ปรากฏร่องรอยช้ำตามแขน ขาหรือเนื้อตัวร่างกายของผู้ตายให้พบเห็น

ส่วนที่จำเลยเห็นผู้ตายแล้วไม่เข้าช่วยเหลือเพียงแต่ร้องตะโกนว่าผู้ตายฆ่าตัวตายนั้น เห็นว่าเป็นเพียงความเห็นตามความรู้สึกนึกคิดของแต่ละบุคคล ในภาวะที่จำเลยและผู้ตายมีปัญหาข้อขัดแย้งกันมาก่อน หากเหตุการณ์เกิดขึ้นโดยปัจจุบันทันด่วนตามทางนำสืบของจำเลย บุคคลซึ่งอยู่ในภาวะเช่นจำเลยย่อมตกใจและทำอะไรไม่ถูก โดยเฉพาะสถานที่เกิดเหตุเป็นห้องพักของจำเลย หากจำเลยเข้าไปแตะต้องผู้ตายก็อาจเกรงว่าจะถูกกล่าวหาว่าฆ่าผู้ตายได้

จากเหตุผลที่ได้วินิจฉัยมา สรุปว่าพยานหลักฐานเท่าที่โจทก์นำสืบยังไม่พอให้ฟังว่าผู้ตายถูกฆาตกรรม จึงไม่ต้องวินิจฉัยต่อไปว่าจำเลยเป็นผู้ฆ่าผู้ตายหรือไม่ พิพากษายกฟ้อง