-ถ้าคุณไม่ต้องการให้มีการเช่านาต่อไป  ให้ยื่นคำร้องต่อ  คณะกรรมการการเช่าที่ดินเพื่อเกษตรกรรมประจำตำบล (คชก.ตำบล) เพื่อขอเลิกสัญญาเช่านา   คชก.ตำบล...ซึ่งประกอบด้วย  กำนันเป็นประธาน   เกษตรอำเภอหรือผู้แทน   ที่ดินอำเภอหรือผู้แทน   ประมงอำเภอหรือผู้แทน   ปศุสัตว์อำเภอหรือผู้แทน   ผู้แทนผู้เช่าสี่คน  และผู้แทนผู้ให้เช่าสี่คน  ซึ่งนายอำเภอแต่งตั้งเป็นกรรมการ  และให้ปลัดอำเภอหรือพัฒนากรซึ่งนายอำเภอแต่งตั้งเป็นกรรมการและเลขานุการ...และมีผู้ใหญ้บ้านเป็นกรรมการด้วย.....เหตุผลที่ต้องบอกเลิกสัญญเช่านาคือ...ผู้เช่ายักย้าย  ปิดบัง  หรือซ่อนเร้นผลผลิตที่ได้จากนาหรือยินยอมให้ผู้อื่นกระทำการดังกล่าว  เพื่อมิให้ผู้ให้เช่านาได้รับค่าเช่าเต็มตามที่ตกลงกัน(  มาตรา  31(7) พรบ.การเช่าที่ดินเพื่อเกษตรกรรม พ.ศ. 2524)

-เมื่อประธาน  คชก.ตำบลได้รับหนังสือแจ้งบอกเลิกการเช่านา...ภายใน  7  วัน...    ต้องแจ้งให้ผู้เช่านาคัดค้นภายใน 30 วันนับแต่วันที่ได้รับแจ้ง....ถ้า  คชก. ตำบล  วินิจฉัยให้ผู้เช่ายังมีสิทธิทำนาได้ตามสัญญา.....คุณต้องอุทธรณ์คำวินิจฉัย  คชก.ตำบล ต่อ   คชก.จังหวัด   โดยยื่นหนังสือต่อ  คชก.ตำบล  ภายใน  30  วัน ที่ทราบคำวินิจฉัยของ  คชก.ตำบล.....(ถ้าไม่อุทธรณ์ถือว่า คดีถึงที่สุด...พึงระวัง)  ประธาน  คชก. ตำบล   ต้องส่งคำอุทธรณ์ไปยังประธาน  คชก.จังหวัด  ภายใน  15  วัน  นับแต่ได้รับคำอุทธรณ์.....เมื่อมีคำวินิจฉัยของ   คชก.จังหวัด   ถ้าคู่กรณีไม่พอใจ  มีสิทธิอุทธรณ์ต่อศาลภายใน  30 วัน นับแต่ทราบคำวินิจฉัยของ คชก. จังหวัด   แต่ต้องไม่เกิน  60  วันนับแต่ทราบคำวินิฉัย.....

-ปัญหาที่อาจพบคือ  บางจังหวัดบางอำเภอหรือ บางตำบล  อาจยังไม่มี   คชก.    หรือ  คชก.  อาจไม่ค่อยได้ทำหน้าที่เพราะปัญหาการเช่านามักไม่ค่อยเกิดขึ้น   ส่วนใหญ่ผู้เช่านามักยอมรับคำตัดสินของผู้ให้เช่าหรือเจ้าของนาโดยสงบ ไม่กล้าโต้แย้ง    คุณมาเจอชาวนาหัวหมอก็ต้องปวดหัวพอสมควรครับ

กฎหมายเช่านาปี 2524  เอื้อให้ผู้เช่านามากเกินไปและเสี่ยงต่อการครอบครองปรปักษ์ในที่ดินซึ่งไม่เป็นธรรมแก่เจ้าของนาเลย จึงทำให้เกิดที่ดินว่างเปล่ามากมาย   และการแก้ปัญหายังไม่ถูกจุด   ทำให้เกิดคดีความตามมาโดยเฉพาะคณะกรรมการ คชก ก็จะพิจารณาแบบนั่งเทียนไม่มีการลงพื้นที่ ไม่ ดูพื้นที่จริง   แต่พอเวลาเบิกเบี้ยประชุมกลับเบิกเต็ม  ผมโดนกลับตัวเองมาแล้วต้องอุธรณ์ไปที่จังหวัดและ ผู้ตรวจการแผ่นดินจึงได้ความเป็นธรรม    เสียเวลามาก   เสียความรู้สึกที่เราเมตตาแต่กลับได้รับผลตอบแทนที่แย่มากทางที่ดีสำหรับเจ้าของนาคือ   ขายเอาเงินมาใช้ดีกว่า  ตราบที่ไม่มีใครมาดูแลเจ้าของนา   แต่กลับเอาปัญหาต่างมาให้มากมาย   ดังกับเราเป็นโจร  ทั้งที่เสียภาษีถูกต้อง   แต่เราทำนาไม่ไหวเพราะชรา  จึงให้เขาเช่าสุดท้ายเรากลับไม่เหลืออะไรเลย  แล้วใครจะช่วยเราคิดดู

-ให้นาย ก.เช่านามาตั้งแต่ต้นปี2550 จำนวน 3 แปลงไม่ได้ทำสัญญาเช่า เนื้อที่ประมาณ 50 ไร่เศษ รอบการปลูกข้าว 2553/2554 ผู้เช่าแบ่งพื้นที่นาบางแปลงไปให้นาง พ. น้องภรรยาซึ่งไม่ได้เช่ากับเจ้าของที่ดิน โดยเจ้าของที่ดินไม่รู้และไม่ได้ยินยอม นำไปขึ้นทะเบียนผู้ปลูกข้าว และไปคัดถ่ายสำเนาโฉนดเก่ามาจาก อบต.ที่เจ้าของยื่นประกอบเสียภาษีที่ดินที่ ตั้งแต่ปี 2542(โฉนดฉบับปัจจุบันออกใบแทนโฉนดเดิมที่ชำรุดตั้งแต่ปี 2546)

--มีปัญหาเหมือนความเห็นที่ 3 เลยที่ ตำบลบางตะเคียน อำเภอสองพี่น้อง ผู้เช่านา เอานาเราบางแปลงไปแบ่งให้ญาติขึ้นทะเบียนผู้ปลูกข้าว ผู้ให้เช่าทราบร้อง คชก.ตำบล แต่ คชก.ตำบล มิได้พิจารณาตาม ข้อกฎหมาย พรบ.การเช่าที่ดินเพื่อเกษตรกรรม พ.ศ. 2524 เลยทั้งๆ ก็มีปลัดอำเภอก็เป็นคณะกรรมการด้วย ก็น่าที่จะรู้กฎหมายบ้าง ตีว่าเป็นการปฏิบัติกันทั่วไปในท้องถิ่น ใครๆ ก็ทำกัน ไม่ได้ทำนา ไม่ได้เช่านาแต่เอาที่ดินคนอื่นแอบไปขึ้นทะเบียน (การโกงเงินหลวงแบบนี้) ผู้ใหญ่บ้านก็รู้ แต่ก็ยังลงชื่อรับรองในเอกสารขึ้นทะเบียน และยังวินิฉัยว่าการเอาที่ดินไปให้คนอื่นขี้นทะเบียน(โดยการขึ้นทะเบียนผู้เช่าต้องแจ้งเกษตรอำเภอถอนแปลงที่จะให้ญาติขึ้นทะเบียนออกมาก่อนญาติผู้เช่าจึงจะขึ้นทะเบียนได้ มิฉะนั้น โฉนดเลขที่ดังกล่าวจะซ้ำกัน  อย่างนี้ก็แสดงว่าผู้เดิมสละให้ญาติไปแล้ว จะไม่เรียกว่า เป็นการเช่าช่วงได้อย่างไร )อ้างว่าเช่ามาจากผู้ให้เช่า ทำได้ และยังบอกว่าผู้เช่ายินยอมรู้เห็นกับญาติเช่นนั้นไม่ผิด ผู้เช่ามีสิทธิทำนาต่ออีก 6 ปี วินิจฉัยเข้าข้างชาวนา แต่ไม่ดูว่าถูกกฎหมายหรือไม่ ผู้ให้เช่าเป็นเพียงคนแก่ อย่างนี้ก็แย่ ซิ อุทธรณ์ คชก.จังหวัดแล้วน่าจะได้ความยุติธรรมว่านี้

 บอกขอที่นาคืนแก่ผู้เช่า และให้ค่าเสียหายและให้ทำฟรี1ปีโดยไม่เสียค่าเช่านาจำนวน30ไร่

ผู้เช่านาบอกถ้าเอาไม่ให้ผ่านทางน้ำซึ่งทางน้ำเป็นที่ของเขา เราจะทำอะไรได้บ้างไหม

ถ้าเป็นเรื่ิองถึงศาลจะสู้ๆด้ไหมคะ

 ตอนนี้ข้าพเจ้าเช่าทำนา 30 ไร่กับญาต 75 ไร่ รวมเป็น 105 ไร่ เป็นระยะเวลา 25 ปี และเสียค่าเช่าทุกปี   แต่เจ้าของนาจะขายแต่ไม่บอกล่วงหน้า  และให้ผู้เช่านาออกจากพื้นที่  เราต้องทำอย่างไรค่ะ   ขอคำตอบหน่อยค่ะ ขอบคุณค่ะ

จริงๆครับ กฏหมายตัวนี้เป็นกฎหมายที่ไม่มีความชอบธรรมเลยเอื้อประโยชน์มากถึงมากที่สุด โกงกันหน้าด้านๆมาก ยามไม่มีที่ทำกินมาขอเช่าเราก็ยอม ค่าเช่าได้มายังกับค่าแรงขั้นต่ำ แต่ไหนเวลาเราเดือดร้อนอยากจะเอาคืน ขายมาใช้หนี้เอาเงินมาทำทุนกับมาหัวหมอใส่.....สุดๆเลย กฎหมายก็ล้าหลังมาก ฝากบอกใครมีที่อย่าคิดปล่อยเช่าเพราะคนมันขี้โกงเยอะ

 ขอถามปัญหาว่าผู้เช่าได้เช่านามาเป็นเวลา 18 เป็ปี โดยทำสัญญาปีต่อปีจรึำนวน40 ไร่ไร่ละ1500 บาท/ปีทำนาได้2ครั้งปี อยากถามว่าเขาผู้เช่าจะขึ้น ทะเบียนเอาเป็นเจ้าของทึ่ดินได้หรือไม่