สค.1 เป็นเพียงหนังสือที่พนักงานเจ้าหน้าที่ลงรับไว้เป็นหลักฐานว่าได้รับแจ้งการครอบครองเท่านั้น ไม่ใช่หนังสือแสดงกรรมสิทธิ์ในที่ดิน ดังนั้นผู้ครอบครองจึงมีสิทธิเพียงแต่ครอบครองในที่ดินหาใช่เจ้าของที่มีกรรมสิทธิในที่ดินแต่อย่างใด

1. ปกติการที่คู่สัญญาทำผิดสัญญาอีกฝ่ายก็จะบังคับให้ปฏิบัติตามสัญญานั้นได้ แต่การทำสัญญาซื้อ-ขายนี้ไม่ได้ทำกับผู้ที่มีสิทธิครอบครองในที่ดินอันแท้จริง เพราะคุณไปทำนิติกรรมกับคนที่มิได้มีสิทธิครอบครองในที่ดินนั้น ฉนั้นจึงไปฟ้องให้เขาโอนที่ดินซึ่งมันเป็นสิทธิครอบครองของผู้อื่นไม่ได้ครับ

2.- 4. ได้ครับ

ที่  สค.1   แสดงสิทธิโดยการครอบครอง   ในเมื่อคุณเข้าครอบครองที่ดินในฐานะเจ้าของ    คุณย่อมมีสิทธิดีกว่าผู้อื่น  ถ้าคุณครอบครองครบหนึ่งปี    คุณสามารถยกอายุความการครอบครอง   ในฐานะเจ้าของเป็นเวลาหนึ่งปีขึ้นต่อสู้ว่าคุณมีสิทธิครอบคองดีกว่าได้  ดังนั้นในขณะนี้ก็ควรใจเย็นครอบครองไปก่อนให้ครบหนึ่งปี   เรื่องเขาโอนให้หรือไม่ไม่ใช่สาระสำคัญ......เพราะการโอนสิทธิที่ สค.1ทำโดยการส่งมอบไม่ต้องจดทะเบียนโอนก็ใช้ได้ครับ....กฎหมายที่เกี่ยวข้อง.....ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

มาตรา 1367 บุคคลใดยึดถือทรัพย์สินโดยเจตนาจะยึดถือเพื่อตน ท่านว่าบุคคลนั้นได้ซึ่งสิทธิครอบครอง
 

มาตรา 1375 ถ้าผู้ครอบครองถูกแย่งการครอบครองโดยมิชอบด้วย กฎหมายไซร้ ท่านว่าผู้ครอบครองมีสิทธิจะได้คืนซึ่งการครอบครองเว้นแต่อีก ฝ่ายหนึ่งมีสิทธิเหนือทรัพย์สินดีกว่าซึ่งจะเป็นเหตุให้เรียกคืนจากผู้ครอบครอง ได้
การฟ้องคดีเพื่อเอาคืนซึ่งการครอบครองนั้น ท่านว่าต้องฟ้องภายในปี หนึ่งนับแต่เวลาถูกแย่งการครอบครอง
 

มาตรา 1378 การโอนไปซึ่งการครอบครองนั้น ย่อมทำได้โดยส่งมอบทรัพย์สิน ที่ครอบครอง
 

ขอถามต่อดังนี้ค่ะ

ที่ดินดังกล่าว ดิฉันไม่ได้เข้าไปครอบครอง เนื่องจากบ้านอยู่ราชบุรี แต่ที่ดินอยู่ลพบุรี แต่ก็ได้เสียภาษีมาตลอด และมีหลักฐานการเสียภาษีครบถ้วน และคนแถวนั้นทราบว่าที่แปลงนี้ขายให้ดิฉันแล้ว อย่างนี้ได้สิทธิครอบครองไหมคะ แล้วควรทำอย่างไรต่อไป แจ้งข้อหาฉ้อโกงได้ไหมคะ แล้วต้องแจ้งที่จังหวัดไหน ต้องใช้เอกสารใดบ้าง ขอบคุณค่ะ

กาทำนิติกรรมของ จขกท. เป็นแค่การทำสัญญาซื้อขายกันระหว่าง จขกท.กับผู้ที่อ้างตนว่าจะได้รับการส่งมอบการครอบครองที่ดินนั้นจากแม่ซึ่งในขณะทำสัญญาซื้อขายนั้นผู้ขายไม่ได้มีสิทธิครอบครองในที่ดินนั้นเลยแม้แต่น้อย ในเมื่อคุณยังไม่ได้เข้าไปครอบครองหรือทำประโยชน์ในที่ดินก็ยังถือไม่ได้ว่าเข้าไปแย่งสิทธิการครอบครองหรือรับโอนสิทธิครอบครองในที่ดินของผู้ที่มีสิทธิแต่อย่างใด การเสียภาษีในที่ดินมันยังรับฟังไม่ได้ว่าผู้เสียภาษีจะต้องเป็นเจ้าของที่ดินหรือผู้ที่มีสิทธิในที่ดินนั้นเสมอไป

ฎ.๙๐/๒๕๔๕

ส่วนเรื่องที่คนแถวนั้นทราบถึงการซื้อขายก็สามารถใช้เป็นพยานบุคคลในการทำนิติกรรมนั้นได้ แต่ไม่สามารถใช้เป็นพยานในการบ่งบอกถึงการมีสิทธิครอบครองในที่ดินแปลงนั้นแต่อย่างใด เพราะเจ้าของหรือผู้มีสิทธิที่แท้จริงเขาไม่ได้เข้าทำสัญญาซื้อขายที่ดินกับคุณ จึงยังไม่ใช่การสละสิทธิครอบครองตามกฏหมาย ส่วนจะฟ้องฉ้อโกงได้หรือไม่นั้น ต้องไปดูที่ข้อเท็จจริงต่อไปว่าการที่เขาบอกว่าแม่จะสละสิทธิครอบครองด้วยการส่งมอบที่ดินต่อให้ตนนั้น ได้ส่งมอบมาแล้วหรือยัง หรือการเข้าไปครอบครองของคุณมีปัญหาอะไรตามมาหรือไม่ เพราะข้อเท็จจริงคุณไม่ได้พูดถึงผู้ขายเลยว่าได้ติดต่อไปหาเขาบ้างแล้วหรือไม่ หรือมีปัญหากันอย่างไรถึงได้เกิดหัวข้อกระทู้นี้ ถ้ามีปัญหากล่าวคือคุณไม่สามารถเข้าไปครอบครองที่ดินได้ตามสัญญาซื้อขายก็อาจฟ้องฉ้อโกงได้ เพราะการทำนิติกรรมในครั้งนั้นอาจมีเจตนาที่ทุจริตหลอกลวงคุณมาแต่แรกแล้วก็เป็นได้( แจ้งในท้องที่ที่เกิดเหตุนั้น ๆ ภายใน 3 เดือนนับแต่วันที่รู้เรื่องความผิด) แต่ทั้งนี้ต้องดูข้อเท็จจริงที่ละเอียดกว่านี้ถึงจะรู้ถึงเจตนาที่แท้จริงได้ ฉนั้นในเบื้องต้นถ้ามีปัญหาที่ไม่สามารถเข้าไปครอบครองที่ดินได้ไม่ว่าจะด้วยเหตุที่แม่ของเขา(ผู้ที่มีสิทธิตัวจริง)ไม่ยอมหรือด้วยเหตุใด ๆ ก็ตามในทางแพ่งสามารถบอกเลิกสัญญาแล้วเอาเงินคืนและฟ้องละเมิดได้ครับ ส่วนทางอาญาต้องไปดูที่ข้อเท็จจริงอย่างละเอียดอีกที