1). อาคารพาณิชย์ 2 หลังเป็นชื่อคุณแม่และคุณยายเป็นคนยกที่ให้และนำเงินไปซื้ออาคารทั้งสองหลัง มีหลักฐานเป็นคำบอกกล่าวของคุณยาย และญาติฝ่ายคุณแม่ มีพยานอีกคนเป็นเด็กที่คุณพ่อเก็บมาเลี้ยงส่งเสียให้เรียนหนังสือค่ะ รวมทั้งเอกสารการขายที่ดิน พี่สาวทั้งสองมีสิทธิ์ในอาคาร 2 หลังหรือไม่ค่ะ

ตอบ...เขาก็สามารถฟ้องได้   คุณก็ต้องต่อสู้ว่าเป็นสินส่วนตัวของแม่   พี่สาวต่างมารดาไม่มีสิทธิรับมรดก  พยานหลักฐานฝ่ายใด มีความน่าเชื่อถือกว่า ก็ย่อมได้เปรียบครับ

2). ถ้าหาก มีสิทธิ์ พี่สาวเงียบหายไปนานถึง 12 ปี นับตั้งแต่วันที่คุณพ่อตาย และ 8 ปี นับตั้งแต่วันที่โอน สามารถที่จะฟ้องศาลได้ไหมค่ะ

ตอบ.....ตามกฎหมายต้องฟ้องภายในอายุความ  5  ปีนับแต่การแบ่งปันมรดกสิ้นสุดลง  เมื่อเขาฟ้อง  ก็ต้องยกอายุความ 5 ปี ตาม ปพพ. ม.1733  ขึ้นต่อสู้ครับ

3). พี่สาวส่งหมายมาฟ้องถึง 3 ครั้งต่างเรื่องกันและอ้างว่าเพิ่งมาทราบเรื่องว่าขายอาคารพาณิชย์แต่อยากดำเนินการด้วยตนเองจึงไม่ได้แจ้งความ แจ้งมาว่าทราบเรื่องมา 4 เดือนแล้วนับจนถึงวันนี้ ไม่ทราบว่ายังสามารถฟ้องได้ไหม ช่วงระหว่าง 4 เดือนกำลังดำเนินการยื่นฟ้อง

ตอบ....ตามกฎหมาย  มิให้ฟ้องเมื่อพ้นสิบปี นับแต่เจ้ามรดกตาย ตาม ปพพ. ม.1754  ในเมื่อเจ้ามรดก  ตายถึง  12 ปี  น่าจะขาดอายุความ  แต่ถ้าถูกฟ้องต้องยื่นคำให้การต่อสู้ตามกำหนด  ถ้าไม่ยื่นอาจแพ้คดีเอาง่ายๆได้  ทั้งๆที่อยู่ในฐานะได้เปรียบ

 4). ทรัพย์สินของคุณแม่จัดการแบ่งเรียบร้อยแล้ว ขาดแต่ของคุณพ่อเป็นที่ดิน 8 ไร่เนื่องจากติดจำนองธนาคาร พี่สาวต้องการบีบให้ดิฉันขายในราคา 8 ไร่ 3 แสนบาท ซึ่งตอนนี้ราคาประเมินอยู่ที่ 8 ไร่ 1 ล้าน 2 แสน 8 หมื่น ทางเราไม่อยากมีเรื่องคิดจะแบ่งให้แต่เราไม่ขาย จะเก็บไว้ให้ลูกหลาน ซึ่งตอนนี้มี ทายาทโดยธรรม 5 คน เราจะแบ่งเป็นครึ่งก่อนจากนั้นหาร 5  ทนายคิดว่าเป็นธรรมไหมค่ะ

ตอบ......ถ้าใช้การเจรจาตกลงกันได้ดีที่สุด...ที่ดิน  8ไร่  เป็นของแม่ 4 ไร่  ซึ่งย่อมตกทอดแก่บุตร  คือคุณและน้อง  ส่วนอีก 4 ไร่  ก็แบ่งเป็น 5 ส่วนเท่าๆกัน ตามที่คุณบอก  คือเป็นการแบ่งปันตามหลักการของกฎหมาย  ถ้าตกลงกันได้ ย่อมยุติปัญหาลงได้  ครับ 

5). พี่คิดว่าได้เปรียบทางกฏหมายจึงจ้างทนายให้ส่งหมายมาฟ้องและเขียนจดหมายมาให้เราจัดการหาทรัพย์สินทั้งหมดกลับไม่เช่นนั้นจะฟ้อง ทนายคิดว่าดิฉันควรจะทำอย่างไรดีค่ะ เพราะทราบว่าถ้าต่อสู้กันก็คงยืดยาวเสียเวลาเสียค่าทนายอีก ดิฉันสามารถส่งหนังสือฟ้องกลับได้ไหมค่ะ เพราะเรียกไปขึ้นศาลหลายรอบแล้วแต่ทางฝ่ายนั้นก็ขอผลัดเลื่อนตลอด เสียเวลาทำงานค่ะ แถมดิฉันมีลูก 2 คนที่ต้องเลี้ยงอีก

ตอบ.....ดูจากข้อเท็จจริง พี่สาวเขาก็ไม่ได้อยู่ในฐานะได้เปรียบอะไร    น่าจะเสียเปรียบด้วยซ้ำ  เพราะคดีน่าจะขาดอายุความแล้ว   แต่ตามที่คุณเข้าใจถูกต้องแล้ว   การมีคดีคงต้องใช้เวลายืดยาวหลายปี   ทนายบางคนแม้ดูช่องทางของกฎหมาย อยู่ในฐานะเป็นรอง  แต่ก็ยังตะแบง ให้มีการฟ้องร้องกันให้ได้    คดีมรดกหลายตระกูลต้องหมดเนื้อหมดตัว เพราะถูกลากเกมไปเรื่อยๆ  เมื่อเห็นว่าบอบช้ำทั้งคู่  ไม่มีประโยชน์อีกต่อไป  ก็ให้ประนีประนอมกัน......ทางแก้ไข   ควรนัดพี่สาวมาเจรจากัน ทำนองจับเขาคุยกัน   และเสนอการแนวทางแบ่งปันมรดกกันตาม คำตอบ ข้อ 4  ควรหาผู้ใหญ่ที่เป็นกลาง ที่เป็นที่เคารพของทั้งสองฝ่าย มาช่วยไกล่เกลี่ยเจรจา คิดว่าน่าจะเป็นทางออกที่ดีที่สุดครับ